Gabardin Kumaş | Hikayesi, Özellikleri ve Kullanım Alanları

Gabardin kumaş, üretilmeye başlandığı ilk dönemlerde tekstil sektöründe çığır açıyor. Su itici nitelikte olan bu kumaşın aynı zamanda hafif olması, dönemin tekstil dünyasında ileri bir buluş niteliğinde. Sağladığı avantajlar sayesinde özellikle dış giyim ürünlerinde sıkça tercih edilmeye başlanıyor.

Gabardin kumaşın tarihine, nasıl üretildiğine, kullanım alanlarına ve bakım önerilerine göz atın.

Gabardin Kumaş Nedir? | Ortaya Çıkış Hikayesi

Gabardin kelimesinin kökeninin Orta Yüksek Almanca’ya, yolcu ya da hacı anlamına gelen “wallevart” ifadesine dayandığı düşünülüyor. Yolcuların veya hacıların giydiği cübbelerin içine eşya saklamak ve örtünmek için pratik bir çözüm olduğuna inanılıyor.

“Wallevert” Eski Fransızca'ya “galverdine” ve İspanyolca'ya “gabardina” olarak aktarılırken İspanyolca ‘tabardina’ ve ‘gabán’ kelimelerinin etkisiyle palto anlamını kazanıyor.

1879 yılında ünlü İngiliz tasarımcısı Thomas Burberry, ürettiği yeni kumaşı dünyaya ‘gabardine’ olarak tanıtıyor.

Orijinal üretiminde Burberry, yün ipliğini lanolin adı verilen yün yağını kullanarak su itici hale getiriyor.

Daha sonra iplikleri twill—ya da dimi adı verilen teknikle dokuyor. Gabardin kumaşın dokunmasında çözgü iplikleri, atkı ipliklerinden çok daha fazla bulunuyor. Bu dokuma tekniğinde çözgü ve atkı iplikleri normalden daha sıkı örülüyor. Böylelikle kumaş çok daha dayanıklı bir yapıya kavuşuyor. 

Thomas Burberry’in gabardin kumaşı geliştirmesinden önce de su itici kumaşlar üretiliyor. Dönemin su geçirmez özellikteki kumaşları kauçuklaştırılmış pamuk kullanılarak dokunuyor. Yalnız bu kumaşların fazlaca ağır ve nefes alamayan yapısı konfordan ödün veriyor. 

Gabardin kumaşın su geçirmez olmaktan ziyade kuvvetli su itici özellikte olması, daha hafif olmasına olanak sağlıyor. Rüzgar geçirmez, su itici ve hafif yapısıyla tekstil sektöründe çığır açıyor. Askeri kıyafetlerde, spor giyimde ve dış giyimde kendine önemli bir kullanım alanı yaratıyor. 

I. Dünya Savaşı sırasında Britanya Silahlı Kuvvetleri üniformalarında gabardin kumaş kullanılıyor. Britanya Savaş Bakanlığı, Burberry’e savaşın zorlu koşullarına daha iyi dayanacak yeni paltolar tasarlama görevi veriyor. Günümüzün moda dünyasında da adından sıkça söz ettiren gabardin trençkotlar bu şekilde doğmuş oluyor.

Gabardin kumaştan yapılmış dış giyim ürünleri kutup araştırmacıları tarafından da tercih ediliyor. Bu kumaşı ilk olarak 1893 yılında Nobel Barış Ödülü sahibi Norveçli bilim insanı Fridtjof Nansen, Kuzey Kutbu seferinde giyiyor. Daha sonra çeşitli kutup araştırmacıları bu gabardinden yapılmış giysi, çadır, tente, hatta motor kılıfları kullanıyor.

Gabardinin Özellikleri

Günümüzde gabardin kumaş, pamuk, yün, viskoz ve polyester gibi çeşitli elyaflarla  üretilebiliyor. Tercih edilen ipliğin türüne göre kumaşın özellikleri ve kullanım alanları da çeşitlilik gösteriyor.

Gabardin Kumaş Çeşitleri ve Kullanım Alanları

1. Yünlü Gabardin Kumaş

   
   

Gabardin kumaş, orijinal olarak yün ipliklerle üretilmeye başlanıyor. Günümüzde yüzde yüz yün iplikleri ile veya yün ve pamuk iplikleri karıştırılarak dokunuyor. Yün iplikleri sayesinde kumaş çok daha kalın bir yapıda oluyor ve sıcak tutuyor. Dökümlü ve çok şık bir görüntü sunuyor.

Takım elbiselerde, kabanlarda, kışlık ceket ve pantolonların üretiminde yün iplik tercih ediliyor. Ayrıca ünlü Burberry trençkotları da bu kumaşlarla imal ediliyor.

2. Pamuklu Gabardin Kumaş

   
   

Yüzde yüz pamuk ipliği kullanılarak üretilen kumaşlar, yumuşak dokulu ve doğal görünümlü oluyor. Yün ipliklerine göre çok daha hafif olmasına rağmen dayanıklı yapısını koruyor. Nefes alabilir yapısı sayesinde terletmiyor, cilde herhangi bir zararı bulunmuyor.

Pamuk gabardin kumaşlar daha çok günlük giyim kıyafetlerinde kullanılıyor. Hafif trençkotlarda, günlük pantolon ve eteklerde, çocuk giyim ürünlerinde tercih ediliyor.

Pamuk polyester karışımlı gabardin ise daha çok otel ve restoran tekstillerinde kullanılıyor.

3. Sentetik Gabardin Kumaş

Sentetik gabardin polyester veya viskon gibi sentetik elyaflardan üretiliyor. Üretim maliyeti çok daha düşük olan bu kumaşlar, alternatiflerine göre daha dayanıklı ve parlak yapıya sahip olmasıyla biliniyor. Kolay bakım ve uzun ömür vaadediyor.

Gabardin iş pantolonu veya gabardin iş yelekleri gibi ürünlerde sentetik elyaflar tercih edilebiliyor. Dış giyim ve çantalarda da kendine kullanım alanı buluyor.

4. Likralı Gabardin Kumaş

   
   

Streç veya elastanlı gabardin olarak bilinen likralı gabardin kumaş, pamuk ya da polyester iplikleriyle elastan iplikleri karıştırılarak üretiliyor. Bu kumaş türü çok daha esnek bir yapıya sahip. Bu sayede hareket kolaylığı üst düzeyde.

Likralı gabardin kumaşlar, slim-fit ürünlerde, spor-şık hissiyatı yaratılmak istenilen pantolon, etek gibi giysilerde sıkça tercih ediliyor.

5. Gabardin Keten Kumaş

   
   

Keten gabardinler keten elyaflarının dimi tekniğiyle dokunmasıyla üretiliyor. Böylece ketenin avantajları ile gabardin kumaşın sağlamlığı bir araya geliyor. Keten kumaşın doğal rustik görüntüsü, dokuma tekniğinin çapraz görüntüsüyle birleşiyor.

Keten, pamuk veya elastan ile karıştırılarak gabardin üretildiğinde ise kumaş yumuşaklık ve esneklik kazanıyor. Hem konfor hem şıklık sağlıyor.

Keten elyafının ince ve nefes alan yapısı, yazlık gabardin kumaşlarda sıkça kullanılmasına olanak sağlıyor. Ketenin şık yapısı bu kumaş türünü döşemelik kumaşların, masa örtülerinin, şapka ve çanta gibi aksesuar ürünlerinin üretiminde de tercih sebebi haline getiriyor.

6. İnce Gabardin Kumaş

İnce gabardin, dokuma tekniğinin farklılığıyla ortaya çıkıyor. İçeriği pamuk veya sentetik elyaflardan oluşabiliyor. Normal gabardin kumaşlara göre çok daha ince dokunuyor. Bu da kumaşın daha hafif ve daha nefes alan bir yapıda olmasına olanak sağlıyor. Bu dokuma türüyle üretilen kumaşlar yazlık giysilerde tercih ediliyor.

7. Kalın Gabardin Kumaş

Kalın gabardin kumaşların içeriğinde daha çok yün ve pamuk iplikleri tercih ediliyor. Yapısı daha tok ve sert oluyor. Rüzgara ve suya karşı direnci yükseliyor. 

Kışlık giysilerde, iş kıyafetlerinde, çadır ve tente gibi ürünlerin imalatında kullanılıyor. Normal gabardin kumaşlara göre çok daha ağır olduğu için yaz mevsiminde pek konforlu bir tercih olmayabiliyor.

Bakım Tüyoları

Gabardin, içeriğinde kullanılan ipliğin türüne göre farklı bakım rutinleri gerektirebiliyor.

Yün iplikten üretilen kumaşlar lekelendiğinde, nemli bir bezle ve fazla ovalamadan, anında müdahale etmek gerekiyor. Leke kuruduğunda çıkarmaya çalışmak, kumaşın yıpranmasına sebep olabiliyor.

Yün iplikli gabardin kumaş ürünlerde kuru temizleme seçeneği öneriliyor.

Diğer ipliklerden dokunan gabardinlerin ise çamaşır makinesinin narin modunda, 30 derecede yıkanması öneriliyor.

Bu kumaş türü için sert kimyasal içeren deterjanların ve ağartıcıların kesinlikle kullanılmaması gerekiyor. Aksi halde kumaşın yapısı bozulabiliyor, sertleşebiliyor ve rengi solabiliyor.

Yıkanan ürünlerin doğrudan güneş ışığına maruz bırakılarak kurutulmaması gerekiyor. Kurutma makinesi kullanmak da önerilmiyor. Ürünlerin güneş ışığını doğrudan almayan bir yere serilerek kuruması en sağlıklısı.

Gabardin tekstiller ütülenirken düşük ısı ayarı öneriliyor. Kumaşın parlama yapmaması için tersten ütülenmesi gerekiyor.

Ürünler nemden ve doğrudan güneş ışığından korunarak saklanmalı. Asarak veya katlayarak saklamak mümkün.

Sözlerimizi Noktalarken

Gabardin kumaş, çoğunlukla yün ve pamuk gibi doğal materyallerden dokunuyor. Üretim süreciyle ve uzun soluklu kullanım ömrüyle sürdürülebilirlik kaygılarına cevap üretiyor.

Gabardin kumaşın farklı karışımlarla ve çeşitli dokuma yoğunluklarında üretilmiş türleri şık giysilerden dayanıklı ürünlere kadar geniş bir yelpazede kullanılabiliyor.